“Jongeren van nu vragen om een andere benadering”

Publicatiedatum 07-10-2025, 8:00

“Veel jongeren in Nederland hebben geldzorgen en schulden”, vertelt Bjorn Meijer, directeur Particulieren bij de Belastingdienst. Hij nam deel aan een bijeenkomst, georganiseerd door Stichting ONSbank, Kansfonds, en De Balie, om de hulp aan jongeren met schulden te verbeteren. De hamvraag van het panelgesprek was: “Hoe kunnen we schuldhulp beter aan laten sluiten op de wensen en de realiteit van jongeren?”

Aan tafel zaten naast Bjorn andere beleidsmakers, schuldeisers en jonge ervaringsdeskundigen. Layla Badoella (25) is één van hen. Zij is nu schuldenvrij en deelt als ervaringsdeskundige met organisaties haar eigen ervaringen met het krijgen en hebben van schulden en hoe jongeren in het algemeen in de schulden kunnen raken. Dat doet ze samen met Stichting ONSbank, een stichting die jongeren helpt om uit de schulden te komen. Daarnaast is ze ook lid van de DenkTank Jongeren van de Belastingdienst en Dienst Toeslagen. Hier deelt zij waardevolle tips, adviezen en inzichten voor beide organisaties.

“Als tiener was ik best bewust met geld bezig. Daarom dacht ik niet dat juist ik ooit financiële problemen zou krijgen. Maar het is mij toch gebeurd. Ik raakte door omstandigheden thuisloos op mijn 18e, studeerde, maar worstelde ook met mentale problemen en raakte op een gegeven moment mijn bijbaan en dus inkomen kwijt. Ik had geen vangnet en kon nergens anders meer geld vandaan halen, dus ik gebruikte op een gegeven moment mijn zorgtoeslag om boodschappen te doen." 

"Toen de brieven met boetes binnenkwamen raakte ik in paniek. Mijn schulden waren maar een paar honderd euro, maar dat was onoverkomelijk op mijn leeftijd en in mijn situatie. Ik heb meteen hulp gezocht bij de gemeente en andere instanties, maar ik werd van het kastje naar de muur gestuurd. Mijn schulden zouden ‘nog niet hoog genoeg’ zijn. Dat maakte dat ik me niet gehoord voelde, maar ook dat mijn schulden maar bleven oplopen met alle boetes en incassokosten die er bovenop kwamen.”

Instanties moeten meer mét jongeren praten

Layla benadrukt dat veel jongeren fouten maken uit onervarenheid. “Op je 18e ben je nog bezig om het leven te ontdekken, ook op financieel vlak. Van de ene op de andere dag ben je financieel verantwoordelijk en op school leer je daar zo goed als niets over. Jongeren met een vangnet krijgen dingen die ze nog onhandig doen vaak makkelijker opgevangen. Ik had dat niet, en daardoor werd mijn situatie snel problematisch.”

Bjorn sluit hierop aan: “We willen verhalen zoals die van Layla echt horen. Ze laten zien dat schulden bijna nooit op zichzelf staan, er speelt vaak veel meer. Dat helpt ons om te zien waar de blinde vlekken liggen, wat we moeten aanpassen én om jongeren beter te begrijpen en te bereiken. Jongeren in deze situaties behoeven een andere aanpak.”

Layla: “Instanties moeten meer mét jongeren praten in plaats van te bedenken wat wij nodig hebben. Veel problemen ontstaan doordat we niet weten hoe het financieel werkt en waar we terecht kunnen voor hulp. Ik heb wel geleerd dat je je rekeningen moet betalen, maar niet hoe snel het escaleert als je dat niet doet.”

Meer experimenten met communicatie

Het is belangrijk om beter aan te sluiten bij de leefwereld van jongeren, juist om de verbinding te kunnen vinden en te behouden, zegt Bjorn. “Het belangrijkste wat ik heb geleerd tijdens deze bijeenkomst is dat jongeren van nu anders zijn dan andere generaties. Ze vinden het lastig om hulp te vragen, terwijl de wil er wel is. Veel jongeren vinden bellen lastig, maar appen is geen probleem. Hoe kunnen wij de weg naar ons vergemakkelijken, en hoe kunnen wij hen goed bereiken? Ze zeggen letterlijk tegen ons, benader ons op een manier die niet standaard is.”

De Belastingdienst wil meer experimenteren met communicatie en dienstverlening. “We zitten regelmatig met jongeren om tafel. Hoe bereiken we jongeren? In het algemeen, maar ook specifieke doelgroepen? Daar buigen we ons over. Dat leidt soms direct tot aanpassingen, bijvoorbeeld in lesmateriaal of in social media-uitingen.”

Van de ene op de andere dag ben je financieel verantwoordelijk

“We kijken ook hoe we onze eigen communicatiekanalen kunnen optimaliseren.” Jongeren zijn op veel meer plekken te vinden dan online, zoals bij de sportvereniging, of op school. Ze willen voor bepaalde zaken soms juist weer op een traditionele manier bereikt worden, zoals via een brief of folder. Die kunnen ze er dan makkelijk bij pakken. En in soms werkt een benadering op maat het beste.

Meerdere vormen van hulp

De Belastingdienst zoekt actief contact met maatschappelijke organisaties. Bjorn: “Relatiebeheer legt dagelijks contact met maatschappelijke hulpverleners om te horen wat er speelt. We organiseren ook sessies voor hulpverleners, zodat ze weten hoe ze ons kunnen inschakelen bij schuldhulp. En we gaan veel naar congressen. Het is belangrijk dat we als organisaties korte lijntjes hebben met elkaar om jongeren te kunnen helpen. Tijdens de bijeenkomst kreeg ik de tip van ervaringsdeskundigen om ook eens te gaan praten met straatcoaches. Die hebben direct contact met jongeren. Dat neem ik zeker mee.”

“Wij willen dat jongeren weten dat we er voor ze zijn en dat we ze begrijpen," vervolgt Bjorn. Vroeger was er bij de Belastingdienst niet altijd maatwerk in hulp mogelijk bij een (grote) schuld. Nu wel, want iedereen zijn persoonlijke situatie is anders en vraagt om een andere aanpak. Om die schuldhulp te bieden, blijven we reflecteren en in gesprek met jongeren, via bijvoorbeeld onze DenkTank. Aan jongeren die geldzorgen hebben, wil ik meegeven: wij zijn er om te helpen. Je kunt contact opnemen via de socials, de BelastingTelefoon of een afspraak maken.”
 

Meer informatie

• DenkTank Jongeren
• Nieuwe DenkTank: Een frisse blik op de toekomst van onze dienstverlening
• Jongeren inspireren Belastingdienst met hun dromen en vragen
• Jongeren laten geld liggen: Belastingdienst helpt met financiele educatie