Signaalmodel Omzetbelasting Afgifte OB-nummer (ABN)

Publicatiedatum 31-12-2024

Op deze pagina vindt u informatie over het algoritme ‘OB Afgifte OB-nummer’. Dit algoritme ondersteunt de Belastingdienst bij het bepalen welke registratieverzoeken handmatig beoordeeld moeten worden voordat het OB-nummer kan worden verleend.

Situatie, doel en algemene omschrijving

Een ondernemer start een nieuwe onderneming door deze in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). De KvK geeft de gegevens van de nieuwe onderneming door aan de Belastingdienst. De Belastingdienst beoordeelt of de onderneming belastingplichtig is voor de Omzetbelasting (OB). Als dat zo is, dan wordt er een OB-nummer verstrekt aan de ondernemer. Dit nummer is nodig om aangifte te kunnen doen.

Het algoritme selecteert welke registratieverzoeken handmatig moeten worden beoordeeld. Een medewerker beoordeelt of het OB-nummer kan worden verstrekt. Als er nog iets onduidelijk is neemt de medewerker contact op met de ondernemer. Als niet wordt voldaan aan de voorwaarden van het ondernemerschap voor de OB wordt er geen OB-nummer verstrekt.

Voordeel gebruik algoritme

Doordat gebruik wordt gemaakt van het algoritme vindt de selectie voor de handmatige beoordeling altijd op dezelfde manier plaats. Dit zorgt voor een efficiënte en consistente wijze van selecteren. Hierdoor kan de medewerker zich volledig richten op de inhoudelijke behandeling.

Gegevens, gegevensverwerking en controle

Door het algoritme worden de volgende gegevens verwerkt:

Gebruikte gegevens	Bron
Identificerende gegevens ondernemer	Basisregistratie Personen (BRP)
Identificerende gegevens onderneming	Beheer van Relaties (BvR)
Bedrijfsgegevens	Kamer van Koophandel (KvK)
Rekeninggegevens	Belastingdienst en Banken

Wettelijke basis

Het verzamelen en het gebruik van de hierboven beschreven gegevens is geregeld in de:

• Algemene wet inzake rijksbelastingen
• Algemene wet bestuursrecht
• Algemene verordening gegevensbescherming
• Archiefwet 1995
• Uitvoeringswet algemene verordening  gegevensbescherming
• Verordening (EU) nr. 904/2010 betreffende de administratieve samenwerking en de bestrijding van fraude op het gebied van de belasting over de toegevoegde waarde
• Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer
• Wet op de omzetbelasting 1968

Type algoritme

Het algoritme maakt gebruik van bedrijfsregels  die zijn opgesteld in samenwerking met inhoudsdeskundigen. Het algoritme selecteert op basis van deze bedrijfsregels welke registratieverzoeken handmatig moeten worden beoordeeld door een medewerker van de Belastingdienst.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het zich niet ontwikkelt tijdens het gebruik ervan.

Controle

Het algoritme is door medewerkers van de Belastingdienst ontwikkeld en wordt intern onderhouden.

De bedrijfsregels worden periodiek beoordeeld en zo nodig bijgesteld om te blijven voldoen aan wet- en regelgeving.

Privacy en AVG

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Door het toetsen van persoonsgegevens komen eventuele privacyrisico's in beeld en kunnen passende maatregelen genomen worden.  

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

Gelijkheid, non-discriminatie en privacy

Het algoritme wordt beoordeeld in lijn met toepasselijke non-discriminatiebeginselen voor directe en indirecte discriminatie. Door zo min mogelijk persoonsgegevens te verwerken, wordt het risico op directe discriminatie verkleind. Medewerkers die betrokken zijn bij de ontwikkeling en het beheer van de algoritmen krijgen training over gegevensbescherming en vooroordelen.

Waarborgen

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereist dat het handelen van de overheid transparant en rechtmatig is. De Belastingdienst neemt bij de toepassing en ontwikkeling van algoritmen de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht.

Voor de ontwikkeling van algoritmes zijn door de Belastingdienst voorwaarden opgesteld, een kwaliteitsframework. Hierin staan regels en afspraken die zijn gevolgd bij de ontwikkeling van het algoritme. De voorwaarden van de Auditdienst Rijk zijn hierbij leidend. Op vaste momenten controleert de Belastingdienst of het algoritme nog steeds aan de kwaliteitseisen voldoet.

In het algoritme worden gegevens gebruikt die zijn verzameld in het kader van verschillende belastingwetten. Zoals de AVG voorschrijft worden er niet meer gegevens gebruikt dan noodzakelijk is.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Het algoritme bepaalt of een ondernemer direct een OB-nummer krijgt of dat een medewerker dit handmatig moet beoordelen. Als alle gegevens juist en volledig zijn en er geen vragen zijn over de belastingplicht wordt het OB-nummer automatisch verstrekt.

Als er iets niet duidelijk is wordt de registratie door het algoritme geselecteerd voor handmatige beoordeling. In dat geval beslist de medewerker na onderzoek of het OB-nummer mag worden verstrekt. Hierdoor is sprake van wezenlijke menselijke tussenkomst in de besluitvorming.