Geldteruggaafbrieven (GTB)

Publicatiedatum 06-05-2025

Op deze pagina vindt u informatie over het algoritme 'Geldteruggaafbrieven (GTB)'.

Situatie, doel en algemene omschrijving

De Belastingdienst wil burgers op een toegankelijke manier helpen om belasting terug te vragen wanneer daar mogelijk recht op is.

Op basis van beschikbare gegevens wordt jaarlijks beoordeeld welke burgers vermoedelijk recht hebben op teruggave van eerder ingehouden loonheffing. Deze burgers worden geattendeerd op de mogelijkheid om aangifte te doen. Dit gebeurt met een brief. Er is hierbij géén sprake van een wettelijke verplichting: de brief is bedoeld als service richting de burger.

Het algoritme selecteert automatisch welke burgers in aanmerking komen voor dit bericht. De beoordeling gebeurt aan de hand van vooraf opgestelde selectieregels en gegevens uit verschillende administraties. De verzending van de brieven is volledig geautomatiseerd.

Dit bericht maakt onderdeel uit van het bredere proces waarin de Belastingdienst jaarlijks beoordeelt wie moet of kan worden benaderd rondom de aangifte inkomstenbelasting.

Voordelen gebruik algoritme

Het proces 'Geldteruggaafbrieven (GTB)' is belangrijk voor het tijdig en proactief informeren van burgers over een mogelijke teruggave van belasting. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger.

Het algoritme draagt bij aan het systematisch en nauwkeurig controleren van belastinggegevens. Door het inzetten van een algoritme kunnen deze beoordelingen sneller worden verwerkt. De burger kan hierdoor sneller duidelijkheid krijgen.
Het algoritme bepaalt de beoordeling op basis van de relevante gegevens.
Het alternatief is dat een medewerker bij alle gevallen handmatig de gegevens moet verzamelen en beoordelen. Dit zou het proces foutgevoeliger maken en minder efficiënt.

Gegevens, gegevensverwerking en controle

De volgende gegevens worden ingevoerd in het algoritme:

Gebruikte gegevens	Bron
Persoonsgegevens belastingplichtige	Basisregistratie Personen (BRP)
Inkomensgegevens	Belastingdienst
Gegevens uit voorgaande aangiften/inkomensheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens)	Belastingdienst
Loongegevens	Werkgevers

Wettelijke basis

De gegevens in onderstaande tabel worden voor het doel van het algoritme verwerkt waarbij de wetten in onderstaande tabel van toepassing zijn. 

• Algemene wet inzake rijksbelastingen
• Algemene wet bestuursrecht
• Algemene verordening gegevensbescherming
• Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming
• Wet op de Loonbelasting 1964
• Wet Inkomstenbelasting 2001
• Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer
• Archiefwet 1995

Type algoritme

Het algoritme bestaat uit selectieregels die zijn opgesteld door inhoudsdeskundigen op basis van wet- en regelgeving en praktijkervaring.

Het algoritme bepaalt op basis van beschikbare gegevens welke belastingplichtigen mogelijk recht hebben op een geldteruggave. Deze burgers ontvangen dan automatisch een brief waarin zij worden gewezen op de mogelijkheid om aangifte te doen.

De uitkomst van het algoritme is:

• de burger ontvangt een brief over mogelijke teruggave;
• de burger ontvangt geen brief.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het zichzelf niet ontwikkelt tijdens het gebruik.

Controle

Het algoritme is door medewerkers van bij de Belastingdienst ontwikkeld en wordt ook intern onderhouden.

De selectieregels worden periodiek beoordeeld en zo nodig bijgesteld om te blijven voldoen aan wet- en regelgeving.

Privacy en AVG

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens mogen worden gebruikt dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. Inhoudsdeskundigen van de Belastingdienst onderzoeken regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

Gebruik bijzondere persoonsgegevens

In dit algoritme worden geen bijzondere persoonsgegevens gebruikt.

Gelijkheid en non-discriminatie

De selectieregels in het algoritme worden getoetst aan non-discriminatie-wetgeving. Het verwerken van zo min mogelijk persoonsgegevens verkleint het risico op directe discriminatie. Medewerkers die betrokken zijn bij de ontwikkeling en het beheer van de algoritmen krijgen training over gegevensbescherming en vooroordelen.

Waarborgen

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereist dat het handelen van de overheid transparant en rechtmatig is. De Belastingdienst neemt bij de toepassing en ontwikkeling van algoritmen de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht.

In het algoritme worden gegevens gebruikt die zijn verzameld in het kader van verschillende belastingwetten. Zoals de AVG voorschrijft worden er niet meer gegevens gebruikt dan noodzakelijk is.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is er geen sprake van menselijke tussenkomst. Het algoritme neemt de beslissingen. Het doel van het algoritme is het selecteren van burgers die geattendeerd worden op een mogelijke teruggave, en het automatisch versturen van de GTB.