Checklist bij scheiden: omdat elke situatie anders is

De zomer is weer bijna voorbij. Juist in deze periode stranden veel huwelijken. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat uiteindelijk 1 op de 3 getrouwde stellen gaat scheiden. Een scheiding brengt niet alleen emotionele, maar ook financiële uitdagingen met zich mee. Toch weten 4 op de 10 mensen niet wat ze na een relatiebreuk moeten regelen voor hun belastingzaken. Daarom helpt de Belastingdienst hen op weg met tips.

Als je uit elkaar gaat, moet je een hoop regelen - zeker als je samen kinderen of een koophuis hebt. “Na een scheiding is het handig om een paar belastingzaken meteen te regelen. Denk bijvoorbeeld aan het wijzigen of aanvragen van een voorlopige aanslag, uitzoeken of je samen of alleen aangifte inkomstenbelasting wilt doen en het invullen van de scheiden-checklist. Dat geeft overzicht en zo weet je waar je financieel aan toe bent”, aldus Naziema Bodha, medewerker van de Belastingdienst.

Financiële afspraken maken én vastleggen

Naziema adviseert: “Het is niet verplicht om financiële afspraken te maken en vast te leggen tijdens de scheiding, maar ik raad het wel aan. Met het maken én vastleggen van financiële afspraken zorg je ervoor dat je geldzaken goed geregeld zijn. Ook is het fijn dat je op een later moment altijd op de afspraken kan terugvallen, mocht er onduidelijkheid over zijn. Je kunt de afspraken bijvoorbeeld vastleggen in een echtscheidingsconvenant.” Dit kan niet alleen financiële problemen voorkomen, maar ook zorgen voor gemoedsrust tijdens een emotioneel zware tijd. 

Naziema raadt ook aan om bij die afspraken stil te staan bij de gevolgen van een scheiding voor je belastingen en toeslagen. “Iemand die voor de helft eigenaar is van een eigen woning, betaalt soms de hypotheekrente voor een ex-partner. In zo’n geval kan deze rente aftrekbaar zijn als alimentatie indien er sprake is van een onderhoudsverplichting. Dit soort zaken kun je vastleggen naast de afspraken over partneralimentatie, verdeling oudedagsvoorzieningen zoals pensioen, kinderalimentatie en meer van dit soort zaken. Ik raad mensen aan om daarnaast te denken aan afspraken over hoe zij omgaan met te betalen of terug te ontvangen bedragen aan belasting en toeslagen, over de periode dat ze nog samen waren.” 

Ik raad aan om financiële afspraken vast te leggen

Gevolgen voor belastingen en toeslagen 

Naziema: “Als je situatie verandert, zoals na een scheiding, heeft dat gevolgen voor de bedragen die je terugkrijgt of moet betalen. Door je voorlopige aanslag aan te passen na je scheiding, betaal of krijg je elke maand een bedrag op basis van je nieuwe situatie. Zo weet je waar je financieel aan toe bent. Heb je nog geen voorlopige aanslag? Dan kan je er één aanvragen op belastingdienst.nl/voorlopigeaanslag.” 

In enkele stappen kun je je voorlopige aanslag online aanpassen via Mijn Belastingdienst. Hierdoor voorkom je onaangename verrassingen achteraf. 

Samen of apart belastingaangifte doen 

Veel mensen die scheiden, vragen zich af of ze samen of apart aangifte inkomstenbelasting  moeten doen over het jaar van de scheiding. Naziema: “Samen aangifte doen als fiscaal partners is het handigst, want dat is minder foutgevoelig. Zo moet je bijvoorbeeld de inkomensgegevens van je ex-partner invullen in de aangifte. Dat wordt vaak vergeten. Als jullie samen aangifte doen, kunnen jullie gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten nog een laatste keer gunstig verdelen. Iedere verdeling mag, zolang het totaal uitkomt op 100%. Houd bij je keuze wel rekening met de mogelijke gevolgen voor toeslagen, heffingskortingen en eventuele drempelbedragen. Zoals bij zorgkosten.”  

Wil je weten wat voor jou het beste is? Maak een proefberekening over het jaar van de scheiding met en zonder de inkomsten van je partner. Dit doe je door als proef de voorlopige aanslag in te vullen op Mijn Belastingdienst, zonder deze te verzenden. Maak ook voor je toeslagen een proefberekening. 

Wijzigingen doorgeven 

“Geef na een scheiding je nieuwe financiële situatie zo snel mogelijk door aan de belastingdienst”, vervolgt Naziema. “Het wijzigen van je inkomen, het betalen of ontvangen van partneralimentatie en/of het aanpassen van het aantal kinderopvanguren kunnen allemaal namelijk gevolgen hebben voor je voorlopige aanslag en je toeslagen.” 

Tip: Houd bij het doorgeven van wijzigingen rekening met mogelijke veranderingen in je inkomen, kinderopvanguren of partneralimentatie. Dit voorkomt dat je later moet terugbetalen. 

In enkele stappen pas je jouw voorlopige aanslag online aan in Mijn Belastingdienst. Voor toeslagen geef je wijzigingen door via Mijn toeslagen.”  

Vul de scheiden-checklist in 

“Elke situatie is anders. Vul daarom de checklist in op belastingdienst.nl/scheiden. Zo zie je meteen waar jij op moet letten”, meldt Naziema. 

Meer weten? 

Kijk op belastingdienst.nl/scheiden.