Blog: “Waarom betalen je ouders eigenlijk belasting?”

Het is belangrijk om kinderen al jong bewust te maken van geld. In de Week van het Geld geven medewerkers van de Belastingdienst daarom gastlessen aan kinderen en jongeren over financiële redzaamheid. Ook Henk Joosten, plaatsvervangend directeur bij Centrale administratieve processen, staat voor klas.

“Je kunt je zakgeld maar 1 keer uitgeven. En ook als overheid kunnen we geld maar 1 keer besteden. In de gastlessen geef ik kinderen een inkijkje in de wereld van het geld. Ik begin klein, met zakgeld, en maak het steeds iets groter. Waarom betalen je ouders eigenlijk belasting? Waarom betaalt Griekenland meer rente aan kapitaalverstrekkers dan andere landen? Mijn ervaring is dat kinderen een heel sterke mening hebben over waar we als overheid ons geld aan moeten besteden. De één is voor betere zorg, de ander voor meer groen. En ze begrijpen veel meer dan je denkt. Het is niet snel te ingewikkeld.

Voelhorens uitsteken

Ik geef nu zo’n 10 jaar gastlessen en vind het nog steeds hartstikke leuk om te doen. Dit jaar geef ik 4 lessen aan de groepen 5 en 6 op mijn eigen oude basisschool in Millingen aan de Rijn. Ik probeer te laten zien dat we als Belastingdienst midden in de maatschappij staan. Een gastles is een heel mooie manier om te ontdekken welke thema’s spelen bij jongeren. Hoe kijken ze naar geld? Je kunt heel goed met ze redeneren, over zakgeld, over het inkomen thuis, maar ook over iets als rente of de steun die ondernemers in de coronatijd van de overheid ontvingen. De kinderen van nu weten heel veel, misschien door social media. Geld is allang niet meer een begrip voor volwassenen.

Zelf conclusies trekken

Geld kan ook een pijnpunt zijn, dat realiseer ik me goed. Ik zeg bijvoorbeeld nooit dat iedereen zakgeld krijgt. Of dat iedereen in de klas een mobieltje heeft. Geld betekent lang niet voor iedereen hetzelfde. Ik geef daarom vooral feiten. Waarom geld van belang is, dat het prettig is dat de overheid overschotten heeft. Dankzij die overschotten konden mensen in de coronacrisis overheidssteun krijgen. Maar ik ga niet zeggen: pas op voor schulden. Of: zorg dat je veel spaart. Nee, ik ben niet van het belerende vingertje. Kinderen kunnen heel goed zelf conclusies trekken.

Leerzaam, ook voor jezelf

Hoe je met geld omgaat en welke keuzes je maakt, is vooral het domein van de ouders. Ik kan iets vertellen over kansspelbelasting, maar of je gokt, dat is van kinderen en ouders zelf. Daar ga ik me niet in mengen. Ik herinner me een leerling die wat bozig deed. Het ging in de klas over scheiden en financiën, er waren veel kinderen van gescheiden ouders. Na de les ging ik naar het meisje toe en vroeg wat er was. Ze vertelde dat ze juist wilde dat haar ouders gingen scheiden, omdat er zoveel ruzie was. Het is soms onnavolgbaar waarom kinderen op een bepaalde manier reageren. Ook daarom is gastdocentschap heel leerzaam: kinderen houden je een spiegel voor.”

Henk Joosten,
plv. directeur Centrale administratieve processen