Selectiemodule Teruggaaf Milieubelasting

Publicatiedatum 12-11-2025

Op deze pagina vindt u informatie over het algoritme ‘Selectiemodule Teruggaaf milieubelasting’. Dit algoritme ondersteunt de Belastingdienst bij de afhandeling van verzoeken om teruggaaf van milieubelasting.

Situatie, doel en algemene omschrijving

De teruggaaf milieubelastingen zijn regelingen waarmee burgers en bedrijven onder bepaalde voorwaarden (een deel van) de betaalde milieubelastingen kunnen terugkrijgen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om energiebelasting, kolenbelasting of belasting op leidingwater. De teruggaaf is bedoeld om situaties te corrigeren waarin belastingen zijn betaald over energie of grondstoffen die niet daadwerkelijk zijn verbruikt, of die zijn gebruikt voor vrijgestelde doeleinden, zoals productieprocessen of hernieuwbare energieopwekking. Aanvragen voor teruggaaf moeten worden onderbouwd met gegevens over het verbruik en gebruiksdoel, en worden ingediend bij de Belastingdienst volgens vastgestelde termijnen en voorwaarden.

Bij de behandeling van verzoeken om teruggaaf van milieubelastingen wordt door de Belastingdienst de Selectiemodule Teruggaaf milieubelasting gebruikt. Dit als ondersteuning bij de afhandeling van deze verzoeken.

Alle verzoeken om teruggaaf van milieubelastingen gaan door de selectiemodule. De selectiemodule bevat meerdere selectieregels die zien op de inhoud van de verzoeken om teruggaaf en waarmee een onzekerheid of mogelijk nalevingsrisico in de verzoeken kan worden gedetecteerd. Per teruggaaf regeling kunnen andere selectieregels worden toegepast. Het algoritme beoordeelt op basis van de selectieregels met bijbehorende grenswaarde of het verzoek direct toegekend kan worden. Als er een onzekerheid en/of mogelijk nalevingsrisico wordt gedetecteerd, wordt deze daarna handmatig, door een medewerker van de Belastingdienst, gecontroleerd en beoordeeld. Hierna is het verzoek afgehandeld. Als er geen onzekerheid of mogelijk nalevingsrisico wordt gedetecteerd, wordt het verzoek automatisch toegekend.

Voordelen gebruik algoritme

Het correct en tijdig behandelen van teruggaaf verzoeken is belangrijk voor burgers en bedrijven. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger.

Het algoritme draagt bij aan het systematisch en nauwkeurig controleren van verzoeken. Door het inzetten van een algoritme kunnen deze verzoeken sneller worden verwerkt. De burgers en bedrijven krijgen hierdoor sneller duidelijkheid. Het algoritme bepaalt de beoordeling op basis van de relevante gegevens. Het alternatief is dat een medewerker bij alle verzoeken handmatig de gegevens moet verzamelen en beoordelen. Dit zou het proces foutgevoeliger maken en het kost meer tijd.

Gegevens, gegevensverwerking en controle

De volgende gegevens worden ingevoerd in het algoritme:

Gebruikte gegevens	Bron
Persoonsgegevens belastingplichtige	Basisregistratie Personen (BRP)
ANBI-status	ANBI-Register Belastingdienst
VPB (Vennootschapsbelasting)-plicht	Belastingdienst

Wettelijk kader

De gegevens in bovenstaande tabel worden voor het doel van het algoritme verwerkt om onder andere de volgende wetten uit te voeren:

• Algemene wet inzake rijksbelastingen
• Algemene wet bestuursrecht
• Algemene verordening gegevensbescherming
• Uitvoeringswet algemene verordening  gegevensbescherming
• Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer
• Archiefwet 1995
• Wet belastingen op milieugrondslag

Type algoritme

Het algoritme bestaat uit selectieregels die inhoudsdeskundigen hebben opgesteld op basis van wet- en regelgeving en expertise
Het algoritme beoordeelt op basis van de selectieregels of de teruggaaf direct geaccepteerd kan worden. Als dat niet het geval is, wordt de teruggaaf handmatig door een medewerker beoordeeld.

Het algoritme is niet zelflerend. Dat betekent dat het algoritme zichzelf niet ontwikkelt tijdens het gebruik ervan.

Controle

Het algoritme is door medewerkers van bij de Belastingdienst ontwikkeld en wordt ook intern onderhouden.

De selectieregels worden periodiek beoordeeld en zo nodig bijgesteld om te blijven voldoen aan wet- en regelgeving.

Privacy en AVG

Het gebruik van de gegevens wordt getoetst aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Door het toetsen van persoonsgegevens komen eventuele privacyrisico's in beeld en kunnen passende maatregelen genomen worden.

De AVG schrijft onder andere voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

Gebruik bijzondere persoonsgegevens

Er wordt geen gebruik gemaakt van bijzondere persoonsgegevens en/of gegevens betreffende strafrechtelijke veroordelingen en strafbare feiten.

Gelijkheid en non-discriminatie

Het algoritme wordt beoordeeld in lijn met toepasselijke non-discriminatiebeginselen voor directe en indirecte discriminatie. Door zo min mogelijk persoonsgegevens te verwerken, wordt het risico op directe discriminatie verkleind. Medewerkers die betrokken zijn bij de ontwikkeling en het beheer van de algoritmen krijgen training over gegevensbescherming en vooroordelen.

Waarborgen

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereist dat het handelen van de overheid transparant en rechtmatig is. De Belastingdienst neemt bij de toepassing en ontwikkeling van algoritmen de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht.

In het algoritme worden gegevens gebruikt die zijn verzameld in het kader van verschillende belastingwetten. Zoals de AVG voorschrijft worden er niet meer gegevens gebruikt dan noodzakelijk is.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is sprake van menselijke tussenkomst, maar er worden ook beslissingen genomen door het algoritme. Het algoritme beoordeelt op basis van de selectieregels of het verzoek om teruggaaf milieubelasting direct (conform het verzoek) toegekend kan worden. Als dat niet het geval is, bijvoorbeeld bij gedetecteerde onzekerheden of een mogelijk nalevingsrisico, wordt het verzoek handmatig beoordeeld door een medewerker van de Belastingdienst.