Slechts 3 op de 10 stellen maakt vóór de scheiding financiële afspraken

Als je uit elkaar gaat, moet je een hoop regelen - zeker als je samen kinderen of een koophuis hebt. Uit onderzoek van de Belastingdienst blijkt dat slechts 3 op de 10 stellen vooraf financiële afspraken op papier heeft gezet. Het maken en vastleggen van financiële afspraken tijdens een scheiding is niet verplicht, maar wel aan te raden. De Belastingdienst biedt daarom een scheiden-checklist aan, waarmee je op een rij zet wat je aan belastingen en toeslagen moet regelen als je gaat scheiden.

Uit het onderzoek blijkt dat 1 op de 3 gescheiden stellen geen afspraken maakt over het verrekenen van eventueel te ontvangen of terug te betalen toeslagen. Ook maakt 4 op de 10 stellen geen afspraken over de verdeling van de hypotheekrenteaftrek van hun gezamenlijke koophuis.

Financiële afspraken maken én vastleggen

Het is niet verplicht om financiële afspraken te maken en vast te leggen tijdens de scheiding, maar Manuela van Blanken, scheiden-expert bij de Belastingdienst, raadt het wel aan. “Met het maken én vastleggen van financiële afspraken zorg je ervoor dat je geldzaken goed geregeld zijn. Ook is het fijn dat je op een later moment altijd op de afspraken kan terugvallen mocht er onduidelijkheid over zijn. Je kunt de afspraken bijvoorbeeld vastleggen in een echtscheidingsconvenant. Misschien niet zo romantisch, maar het liefst maak je die afspraken en leg je dit vast als je nog samen bent, en dus nog goed met elkaar in gesprek kunt over jullie financiën. Bijvoorbeeld als je gaat samenwonen of trouwen.”

Gevolgen voor belastingen en toeslagen

Manuela raadt ook aan om bij die afspraken stil te staan bij de gevolgen ervan zijn voor je belastingen en toeslagen. “Als je bijvoorbeeld samen voor de helft eigenaar bent van een eigen woning en je betaalt ook de hypotheekrente voor je ex-partner, dan kan deze rente aftrekbaar zijn als alimentatie wanneer er sprake is van een onderhoudsverplichting. Dit kan je vastleggen naast de afspraken over onder andere partneralimentatie, verdeling oudedagsvoorzieningen zoals pensioen, kinderalimentatie etc. Maar denk bijvoorbeeld ook aan afspraken over hoe jullie omgaan met te betalen of terug te ontvangen bedragen aan belasting en toeslagen over de periode dat je nog samen was.”

Wijzigingen doorgeven

Het is verstandig je nieuwe financiële situatie zo snel mogelijk door te geven in je voorlopige aanslag en je toeslagen. Dit kan namelijk veranderen door een wijziging in je inkomen, het betalen of ontvangen van partneralimentatie en het aanpassen van het aantal kinderopvanguren. Zo kom je achteraf niet voor verrassingen te staan.

Check ook of je (nog) recht hebt op toeslagen. Iets wat een kwart van de scheiders niet uitzoekt tijdens of vlak na de scheiding. Dat is zonde, want uit de peiling blijkt dat mensen na de scheiding vaker toeslagen ontvangen dan voor de scheiding (45% versus 37%). Je kunt nieuwe toeslagen aanvragen zodra je geen toeslagpartner meer bent met je ex-partner. Een kwart van de scheiders weet dit niet, laat het onderzoek zien.

In vier stappen pas je jouw voorlopige aanslag online aan in Mijn Belastingdienst. Voor toeslagen geef je wijzigingen door via Mijn toeslagen.

Samen of apart belastingaangifte doen

Veel mensen die scheiden, vragen zich af of ze samen of apart aangifte moeten doen over het jaar van de scheiding. Manuela: “Beide mag. Wij raden aan om nog zoveel mogelijk in overleg aangifte inkomstenbelasting te doen. Al dan niet als fiscaal partner. Hiermee kunnen namelijk veel fouten voorkomen worden. Zo moet je bijvoorbeeld de inkomensgegevens van je ex-partner invullen in de aangifte. Dat wordt vaak vergeten.”

Ook kun je, als je ervoor kiest om het gehele jaar nog als fiscaal partners aangifte te doen, gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten nog een laatste keer gunstig verdelen. Iedere verdeling mag, zolang het totaal uitkomt op 100%. Manuela: “Houd bij de keuze wel rekening met de eventuele gevolgen voor toeslagen, heffingskortingen en eventuele drempelbedragen zoals bij zorgkosten.”

Scheiden-checklist

Maak de persoonlijke scheiden-checklist op belastingdienst.nl/scheiden. Zo zet je op een rij welke belastingen en toeslagen je moet regelen.

Over het onderzoek

De peiling is van 29 juli tot en met 4 augustus 2021 uitgevoerd door PanelWizard in opdracht van de Belastingdienst. Aan het onderzoek namen 530 respondenten deel vanaf 18 jaar die de afgelopen 5 jaar uit elkaar zijn gegaan met een partner die ook hun fiscaal partner was.